Władysław Olszyn

Kultura i sztuka

Władysław Antoni Olszyn, znany również jako Władysław Antoni Tęcza, był postacią niezwykle interesującą w polskim świecie kultury. Urodził się 10 maja 1910 roku w Bochni, gdzie rozpoczęła się jego życiowa droga. Władysław Olszyn zmarł 22 kwietnia 1976 roku w Krakowie, a jego życie i twórczość na zawsze zapisały się w pamięci polskiej sztuki.

Był nie tylko utalentowanym aktorem teatralnym i filmowym, lecz także **wykształconym urzędnikiem** oraz wykładowcą akademickim. Jego solidne wykształcenie w dziedzinie matematyki stanowiło podstawę do rozwijania kariery w różnych dziedzinach. Jako aktor, jego umiejętności sceniczne zyskały uznanie wśród widzów i krytyków, a także przyczyniły się do kształtowania się polskiego teatru XX wieku.

Dzięki swojemu wszechstronnemu talentowi i zaangażowaniu, Władysław Olszyn do dziś inspiruje kolejne pokolenia artystów i studentów.

Życiorys

Władysław Olszyn przyszedł na świat w rodzinie Jan i Wanda z Wrześniewskich. Swoją edukację zakończył w 1933 roku, kiedy to ukończył gimnazjum w Krakowie. W czasie nauki, od 1928 do 1930 roku, zdobywał doświadczenie zawodowe działając w wydziale komunikacji krakowskiego magistratu. Następnie, w latach 1933–1937, kształcił się w zakresie matematyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie dyplom uzyskał w 1945 roku. W jego aktywności akademickiej wyróżniał się jako członek Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, a w okresie przedwojennym angażował się w amatorskie zespoły teatralne o charakterze robotniczym.

W czasie II wojny światowej Olszyn pracował w krakowskim obserwatorium astronomicznym, jednak po zakończeniu konfliktu zbrojnego objął stanowisko dyrektora Teatru Kameralnego TUR, gdzie działał w latach 1945–1946. Później kontynuował swoją karierę jako aktor w Teatrach Dramatycznych w Krakowie, co miało miejsce między rokiem 1946 a 1974. W 1950 roku podjął się eksternistycznego egzaminu aktorskiego, co otworzyło mu drzwi do świata kina, gdzie zadebiutował w 1953 roku. W latach 1954–1957 był członkiem prestiżowego zespołu Starego Teatru w Krakowie.

Wśród wielu ról, jakie odegrał, zasłynął w spektaklach Teatru Telewizji, m.in. w „Teatrze Klary Gazul” (1963) oraz „Przed zachodem słońca” (1974). W dodatku, w latach 1949–1975 miał zaszczyt wykładać na krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. W trakcie swojej kariery akademickiej pierwsze lata poświęcił nauczaniu dotyczącemu marksizmu-leninizmu, by później skoncentrować się na praktykach związanych z grą aktorską oraz mówieniem prozą. Na uczelni tej sprawował również ważne funkcje kierownicze, w tym wicedyrektora (1950–1953) oraz prorektora (1953–1963).

W życiu osobistym Olszyn zawarł małżeństwo dwa razy. Pierwsza żona to Bronisława Rypeść, z którą się ożenił w 1939 roku, jednak po jej śmierci w 1959 roku ponownie stanął na ślubnym kobiercu, tym razem z utalentowaną aktorką Barbarą Bosak, z którą był związany od około 1964 roku.

Filmografia

Filmografia Władysława Olszyna to ciekawy przegląd jego osiągnięć aktorskich, ukazujący różnorodność ról, które z powodzeniem odegrał w polskim kinie.

  • Pościg (1953) – Hajdukiewicz, przywódca sabotażystów,
  • Warszawska syrena (1956),
  • Nikodem Dyzma (1956) – członek rządu,
  • Deszczowy lipiec (1957),
  • Kalosze szczęścia (1958) – prezes emigracyjnej Rady Jedności Narodowej w Londynie.

Ordery i odznaczenia

Władysław Olszyn był odznaczany za swoje zasługi. Jego osiągnięcia zostały docenione poprzez przyznanie mu licznych odznaczeń.

  • Złoty Krzyż Zasługi – przyznany 22 lipca 1952,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej – przyznany 28 stycznia 1955.

Przypisy

  1. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28.01.1955 r. nr 0/245 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Władysław Tęcza.
  2. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki” - wskazany jako Władysław Tęcza.
  3. Dziennik Polski nr 196 (4817), 19.08.1959 r., s. 2.

Oceń: Władysław Olszyn

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:16