Władysław Grotowski

---

Życiorys

Władysław Grotowski był niezwykle ważną postacią w historii regionu. Ukończył studia na Wydziale Leśnictwa Politechniki Wiedeńskiej. Jego kariera zawodowa rozpoczęła się, gdy w trakcie I wojny światowej pełnił funkcję oficera w armii austriackiej, zdobywając odznaczenia jako weteran.

W okresie międzywojennym, jego działalność jako nadleśniczy w państwowym nadleśnictwie Olkusz znacząco wpłynęła na lokalne zarządzanie lasami. Po zakończeniu wojny wrócił do pełnienia tej samej roli, kontynuując swoją posługę na rzecz ochrony natury w regionie.

W 1940 roku Władysław został wybrany na wójta Krościenka. W tym czasie aktywnie wspierał Polskie Państwo Podziemne, organizując pomoc dla kurierów przekraczających granicę. Koordynował lokalne szlaki przerzutowe dla polskich oficerów i żołnierzy, działając na rzecz ich bezpieczeństwa.

Grotowski w odważny sposób sprzeciwiał się akcji Goralenvolk, co niestety doprowadziło do jego aresztowania. Był więziony i torturowany w zakopiańskim Palace – siedzibie Gestapo, co spowodowało jego dożywotnie kalectwo. Mimo ogromnych trudności, Władysław kontynuował swoją misję jako wójt Krościenka aż do 1948 roku.

Po długim życiu poświęconym służbie społeczności, zmarł w Krościenku. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w tamtej miejscowości (sektor II-J-3).

Życie rodzinne

Władysław Grotowski związał się z Michaliną Dziewolską, która pochodziła z rodu Hieronima. Małżonkowie byli właścicielami przesławnego Pensjonatu „Granit”, który posiadał aż 45 pokoi, każdy z indywidualną łazienką. Budowla powstała w 1937 roku przy ul. Jagiellońskiej 70, a jej architektoniczny projekt, nawiązujący do stylu warownego zamku, stworzył Stanisław Dziewolski, bratanek Michaliny. Ten utalentowany architekt znany był także z projektów takich jak Hotel Modrzewie oraz Inhalatorium w Szczawnicy.

Willa została wzniesiona w malowniczej części ogrodu, co sprawiało, że była nieco oddalona od ulicznego zgiełku. Elewacja budynku po części pokryta była kamieniem, co nadawało jej śródziemnomorski klimat. Grotowscy dbali o najwyższy standard usług, co szybko sprawiło, że ich pensjonat stał się popularnym miejscem wśród elit towarzyskich. W latach poprzedzających II wojnę światową przyjeżdżali tu zamożni goście, wśród których znajdowało się wielu wpływowych urzędników, biznesmenów, a nawet dyplomatów.

W 1938 roku pensjonat gościł konsula małego państwa Mandżukuo. Po zakończeniu II wojny światowej w budynku ulokowano pensjonat Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W końcu XX wieku obiekt powrócił w ręce dawnych spadkobierców i obecnie pozostał w ich posiadaniu.

Małżeństwo Grotówskich miało dwie córeczki: Janinę i Marię. Maria związała się z Eugeniuszem Rustanowiczem, który w 1982 roku zrealizował cel oddzielenia Krościenka od Szczawnicy, po dziewięcioletnim okresie wspólnego funkcjonowania pod nazwą Szczawnica-Krościenko.

Ordery i odznaczenia

Władysław Grotowski, wybitny polski artysta i badacz teatru, otrzymał szereg wyróżnień oraz odznaczeń za swoje zasługi. Wśród nich znajdują się:

• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 9 listopada 1931 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, otrzymany 4 maja 1944 roku, w uznaniu za jego postawę wobec wroga w czasie okupacji, a także za znaczący wkład w działalność Armii Krajowej, przyznany przez Naczelnego Dowódcę AK,
• Krzyż Walecznych.

Upamiętnienie

Nazwisko Władysława Grotowskiego stało się symbolem we współczesnej kulturze, co potwierdza fakt, iż jedną z ulic w Krościenku nad Dunajcem nazwano jego imieniem. Ulica ta odchodzi od ul. Trzech Koron, kierując się na zachód, i znajduje się powyżej dworu Dziewolskich.

---

Oceń: Władysław Grotowski

---