Rudolf Modrzejewski, znany również jako Ralph Modjeski, przyszedł na świat 27 stycznia 1861 roku w Krakowie. Jego życie zakończyło się 26 czerwca 1940 roku w Los Angeles, gdzie pozostawił po sobie znaczące osiągnięcia w dziedzinie inżynierii.
Był wybitnym polskim budowniczym, specjalizującym się w projektowaniu linii kolejowych oraz mostów. Jego innowacyjne podejście do budownictwa mostów wiszących uczyniło go pionierem w tej dziedzinie, a jego ekspertyza odegrała kluczową rolę w rozwoju infrastruktury transportowej.
Życie rodzinne
Rudolf Modrzejewski przyszedł na świat w Krakowie, według niektórych danych z rodzinnej historii, jako syn znanej pary aktorskiej, Heleny Modrzejewskiej i Gustawa Zimajera. Jego dzieciństwo było wstrząsające. Gdy miał zaledwie 6 lat, ojciec, który wcześniej zakończył związek z Heleną, porwał chłopca i przez trzy długie lata ukrywał go przed światem.
W momencie, gdy Rudolf osiągnął piętnasty rok życia, razem z matką podjął ważną decyzję o emigracji do Stanów Zjednoczonych. Tam, podczas swojej edukacji w paryskiej École nationale des ponts et chaussées, uzyskał amerykańskie obywatelstwo w roku 1883. Warto zauważyć, że jego pierwsze podejście do studiów w 1880 roku nie zakończyło się sukcesem; zajął 27. miejsce, a dostępnych miejsc było tylko 25. W tym czasie miał również ambicje zostać pianistą, ponieważ uczył się gry na fortepianie pod okiem znakomitego muzyka, Ignacego Jana Paderewskiego.
Mimo porażki w pierwszym roku, Rudolf ostatecznie został przyjęty na prestiżowy kierunek rok później. Po przyjeździe do Francji zaczął używać angielskiego nazwiska, Ralph Modjeski, co miało uprościć wymowę trudnego do wypowiedzenia nazwiska Modrzejewski. Pomimo zmiany imienia, nigdy nie zapomniał o swoich korzeniach. Często pisał w języku polskim i nieustannie podkreślał swoje polskie pochodzenie. Wszelką korespondencję kierowaną do Polski zawsze podpisywał pełnym polskim nazwiskiem — Rudolf Modrzejewski.
28 grudnia 1885 roku, Rudolf zawarł związek małżeński z Felicją Bendą w polskiej świątyni w Nowym Jorku. Para doczekała się trójki dzieci: Feliksa, Maryli i Karola. Jednak po długiej separacji trwającej od 1916 roku, w 1931 roku małżeństwo zakończyło się rozwodem. W tym samym roku, będąc już w wieku siedemdziesięciu lat, Rudolf poślubił Virginię Mary Giblin, z którą do tej pory był w romantycznym związku.
Kariera
W 1885 roku, po zakończeniu wyróżniających studiów w Paryżu, Rudolf Modrzejewski powrócił do Stanów Zjednoczonych i rozpoczął pracę jako inżynier. Jego pierwszym mentorem był George S. Morrison, uznawany za „ojca budownictwa mostów amerykańskich”, który wpłynął na jego rozwój zawodowy.
W 1893 roku Modrzejewski założył własne biuro projektowe w Chicago. Obecnie funkcjonuje ono pod nazwą Modjeski & Masters, po dołączeniu Franka M. Mastersa w 1924 roku. W trakcie swojej kariery zdobył wiele wyróżnień, w tym doktorat inżynierii w Illinois State University w 1911 roku, Medal Franklina w 1922 oraz Złoty Medal Johna Fritza w 1929 roku.
Jako inżynier o światowej renomie, stał się pionierem w budownictwie mostów wiszących. Jego projekty obejmowały niemal 40 mostów zlokalizowanych na największych rzekach Ameryki Północnej. Modrzejewski odegrał kluczową rolę w kształceniu kolejnych pokoleń amerykańskich inżynierów i budowniczych mostów, wprowadzając innowacyjne metody budowy.
Był pionierem praktycznego wykorzystania elastycznych stalowych pylonów w konstrukcji mostów wiszących, co miało ogromne znaczenie dla zmniejszenia obciążenia mostów. W ten sposób większość ciężaru mostu zawisła nad wodą, co znacznie różniło się od stosowanych wcześniej murowanych podpór. Przy okazji jego 75. urodzin w 1936 roku wartość mostów zbudowanych przez niego oszacowano na 200 milionów dolarów.
Jednym z jego studentów był Joseph B. Strauss, przyszły twórca słynnego mostu Golden Gate w San Francisco, co świadczy o wielkim wpływie Modrzejewskiego na rozwój inżynierii mostowej w USA.
Upamiętnienie
Rudolf Modrzejewski doczekał się licznych form upamiętnienia, które honorują jego znaczenie w historii inżynierii. W marcu 2008 roku most Fordoński w Bydgoszczy przyjął imię tego wybitnego konstruktora, co jest symbolem jego wpływu na rozwój infrastruktury w Polsce.
Oprócz tego, Modrzejewski jest również patronem Zespołu Szkół Geodezyjno-Drogowych w Poznaniu, co podkreśla jego związki z edukacją i promowaniem nauki w dziedzinie geodezji oraz budownictwa.
Od 2019 roku, jego pamięć jest wciąż żywa, jako patron ulicy na wrocławskim Brochowie, gdzie mieszkańcy mogą wspominać jego dziedzictwo i osiągnięcia inżynieryjne.
Kariera w datach
Rudolf Modrzejewski, znany z osiągnięć w inżynierii, ma za sobą bogatą karierę, która obejmuje znaczące wydarzenia i osiągnięcia. Oto kluczowe daty z jego życia zawodowego:
- W latach 1882–1885 odbył studia w École nationale des ponts et chaussées w Paryżu, gdzie ukończył je z wyróżnieniem,
- W 1885 roku objął stanowisko asystenta konstruktora mostów u George’a S. Morisona,
- W 1893 roku założył własne biuro konstrukcyjne w Chicago,
- W latach 1902–1905 firma Noble&Modejski realizowała projekt mostu w Thebes dla Southern Illinois and Missouri Company, gdzie po raz pierwszy zastosowano beton w budowie przęseł na dużą skalę,
- W 1903 roku amerykańska prasa uznała go za najwybitniejszego specjalistę w dziedzinie budowy mostów, a stowarzyszenie techniczne ASCE wyróżniło go tytułem inżyniera roku,
- W 1911 r. uzyskał tytuł doktora inżynierii na Uniwersytecie Stanu Illinois,
- W 1913 roku opublikował rozprawę naukową poświęconą projektowaniu wielkich mostów,
- W 1922 roku otrzymał medal Instytutu im. B. Franklina w Filadelfii,
- W 1929 roku uhonorowano go John Fritz Gold Medal, najwyższym amerykańskim odznaczeniem w dziedzinie inżynierii,
- W tym samym roku otrzymał również doktorat honoris causa Politechniki Lwowskiej.
Wybrane projekty
Rudolf Modrzejewski zrealizował wiele znaczących projektów w Stanach Zjednoczonych, w szczególności słynny z budowy wielu mostów. W sumie jego firma zrealizowała ponad 30 mostów na amerykańskich rzekach.
Wśród najważniejszych z nich można wyróżnić:
- Thebes Bridge na Missisipi, Thebes, Illinois (1904),
- McKinley Bridge (1910),
- Cherry Street Highway Bridge (1912),
- Harahan Bridge w Memphis (1916),
- Quebec Railway w Kanadzie (1917),
- Benjamin Franklin Bridge w Filadelfii (1926),
- Ambassador Bridge w Detroit (1929),
- Mid-Hudson Bridge w Pougkeepsie (1930),
- Huey P. Long w Nowym Orleanie (1936),
- San Francisco–Oakland Bay Bridge, łączący San Francisco z Oakland poprzez Zatokę San Francisco (1936),
- Blue Water Bridge, łączący Port Huron (Michigan, USA) z Sarnia (Ontario, Kanada) (1938).
Publikacje
Rudolf Modrzejewski był nie tylko wybitnym inżynierem, ale również znaczącą postacią w dziedzinie teorii budownictwa mostowego. Jego wkład w tę dziedzinę znalazł duże uznanie, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, gdzie opublikował wiele prac naukowych oraz książek, w tym klasyczna pozycja dotycząca projektowania mostów.
Wśród jego wybranych publikacji znajdują się:
- Ralph Modjeski, St. Louis Electric Bridge Co, „The McKinley Bridge: Across the Mississippi River”, H. C. Sherman, 1919,
- Ralph Modjeski, Frank M. Masters, Engineers. (Nowy Jork, N.Y.), Ralph Modjeski, Frank M. Masters, Harrisburgh Bridge Company, „Market Street Bridge Over the Susquehanna River, Harrisburgh, Pennsylvania: Preliminary Report on Reconstruction”, The Firm, 1924,
- Ralph Modjeski, Frank Milton Masters, „The Louisville municipal bridge over the Ohio river between Louisville, Kentucky and Jeffersonville, Indiana”, Uniwersytet Michigan,
- Ralph Modjeski, Masters & Chase, Engineers, Ralph Modjeski, „Tacony-Palmyra Bridge Over the Delaware River Between Philadelphia, Penna. & Palmyra, N.J.: Preliminary Report to the Tacony-Palmyra Bridge Co”, The Firm,
- Ralph Modjeski, „To the Joint Pacific Highway-Columbia Bridge Committee of Portland and Vancouver Commercial Clubs: A Report with Plans and Estimates for the Proposed Bridge Across the Columbia River Between Portland, Oregon, and Vancouver, Washington”, Autor, 1912,
- Ralph Modjeski, „A Report to the Mayor and City Council with Plans and Estimates for the Proposed Bridge Across the Willamette River at Portland, Oregon”, Autor, 1908.
Przypisy
- AgnieszkaA. Niemojewska, Rudolf Modrzejewski: Budowniczy mostów w Ameryce, „Rzeczpospolita”, 22.06.2017 r.
- AlanA. Jakman, Polak, który zbudował ponad 40 największych mostów w Ameryce. Poznajcie Rudolfa Modrzejewskiego [online], More Maiorum, 30.01.2018 r. [dostęp 27.04.2020 r.]
- Mosty Ameryki. Historia Rudolfa Modrzejewskiego – odcinek 1 – Telemagazyn.pl [online], telemagazyn.pl [dostęp 14.07.2018 r.]
- Ralph Modjeski, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 05.10.2022 r.]
- Akty Prawne. uchwaly.um.wroc.pl. [dostęp 01.05.2019 r.]
- Most Fordoński otrzyma imię Rudolfa Modrzejewskiego. [dostęp 25.04.2009 r.]
- Richard Weingardt, Engineering legends: great American civil engineers: 32 profiles of Inspiration and Achievement. American Society of Civil Engineers, 2005 [dostęp 03.11.2011 r.]
- MaciejM. Iłowiecki, Dzieje nauki polskiej, Warszawa: wyd. Interpress, 1981.
- JózefJ. Głomb, Człowiek z pogranicza epok, Katowice: Wyd. Śląsk, 1981.
- Ralf Modrzejewski obchodził swe 75-lecie. „Gazeta Lwowska”, 01.02.1936 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Władysław Sieprawski | Zygmunt Ciechanowski | Wacław SerugaOceń: Rudolf Modrzejewski