Marcin Karaś (duchowny)

---

Życiorys

Marcin Karaś rozpoczął swoją duchowną drogę w Niższym Seminarium Duchownym w Toruniu, skąd wyruszył na dalsze etapy kształcenia. Po roku nowicjatu w Mościskach, kontynuował naukę teologii w Wyższym Seminarium Duchownym Redemptorystów w Tuchowie. W 1935 roku uzyskał święcenia kapłańskie, zaczynając posługę w klasztorze redemptorystów w Zamościu. Sytuacja się zmieniła w czasie niemieckiej okupacji, kiedy to doszło do konfiskaty majątku zakonnego, co zmusiło go do powrotu do Mościsk.

W 1944 roku, po rehabilitacji sytuacji, objął stanowisko administratora parafii w Lipnikach. Po ustaniu niemieckiej okupacji, pełnił rolę ekonoma zakonu w Mościskach, gdzie z nielicznymi współbraćmi otoczył opieką duszpasterską Polaków w okolicy. Chociaż próbował rozwijać swoją działalność duszpasterską również w Drohobycz, napotkał na przeszkody w postaci braku zgody lokalnych władz.

W nocy z 13 na 14 maja 1948 roku został usunięty z klasztoru w Mościskach, co było argumentowane położeniem miejscowości w strefie przygranicznej. Po krótkim pobycie w Samborze, osiedlił się we Lwowie, gdzie uzyskał pozwolenie na posługę w parafii św. Marii Magdaleny. Po śmierci ks. Zygmunta Truszkowskiego w 1949 roku, przejął odpowiedzialność za całą wspólnotę parafialną. Niestety, zaledwie rok później, jego zgoda na sprawowanie kultu religijnego w kościele nie została przedłużona.

Podczas gdy lokalne władze próbowały nakłonić go do pracy w charakterze świeckim, Karaś odrzucił te propozycje. Mimo to, mógł kontynuować swoją duszpasterską posługę w Stryju, gdzie pojawił się w sierpniu 1950 roku. Jego działalność została przerwana w 1952 roku, kiedy to został aresztowany przez MGB w Drohobyczu pod zarzutem przechowywania wrogiej literatury.

Przetrzymywany w trudnych warunkach, wielokrotnie był bity i przesłuchiwany. Na rozprawie sądowej w dniu 19 sierpnia 1952 roku, usłyszał zapadły wyrok dziesięciu lat pozbawienia wolności, konfiskaty mienia i ograniczenia praw obywatelskich przez pięć lat. W październiku 1952 roku, po długiej podróży, trafił do łagru Gołownaja na Uralu, leżącego w tajdze.

Po rewizji wyroku w 1956 roku, mógł powrócić do Lwowa, gdzie otrzymał czasowe pozwolenie na posługę duszpasterską w Samborze. Jednak wkrótce po tym, został uznany za kapłana reakcyjnego i uznano go za osobę niewygodną. W obliczu nacisków, zdecydował się na złożenie wniosku o polski paszport, co pozwoliło mu w październiku 1959 roku na przekroczenie granicy w Medyce i powrót do Polski. Od tego momentu posługiwał w Gdyni, Głogowie oraz Zamościu.

Od 1980 roku mieszkał w krakowskim klasztorze redemptorystów, gdzie zmarł 25 marca 2003 roku, mając 93 lata. Pochowany został nacmentarzu podgórskim w dedykowanym mu grobowcu redemptorystów (kwatera IIIa-płd.-9).

W kwietniu 1995 roku, doczekał się rehabilitacji niesłusznie wydanego wyroku, choć miało to charakter symboliczny i nie wiązało się z żadną formą odszkodowania. Pięć lat przed swoją śmiercią, opublikował wspomnienia z szesnastu lat spędzonych w Związku Radzieckim, które stanowią cenne świadectwo jego przeżyć i duchowej działalności.

---

Oceń: Marcin Karaś (duchowny)

---